De karakteranalyse is een werkmethode voor persoonlijke ontwikkeling en geeft inzichten en handvatten om effectief met mensen om te gaan. De theorie is ontwikkeld door Wilhelm Reich. Reich ontdekte dat de mens zich door middel van specifieke karakterstructuren beschermt tegen de stroom van gevoelens en lichamelijke ervaringen die voortdurend op hem afkomt. Die karakterstructuren werken als overlevingsmechanismen, als maskers of pantsers.

Ontstaan van de Karakterstructuren
Het ontstaan van de karakterstructuren vindt plaats in het systeem van herkomst en kan al in de vroegste jeugd tot energieblokkades leiden. Deze opgekropte energie kan zich binden aan onbewuste chronische spanningen, zowel in het psychologisch als in het lichamelijk systeem van de mens.

Karakterstructuur als kenmerk voor de persoonlijkheid
Er worden zes karakterstructuren onderscheiden, maar niemand heeft precies één type; de meeste mensen hebben meerdere typen in zich, waarvan één of enkele in elk mens de overhand heeft. Elke karakterstructuur bestaat uit lichamelijke en psychische kenmerken die bepalend zijn voor onze persoonlijkheid. Wordt je je bewust van de karakterstructuren en de elementen die bij jou het sterkst aanwezig zijn, dan kun je met die wetenschap vanuit een nieuw perspectief naar jezelf kijken en onstaan er nieuwe leer- en keuzemomenten. Dat geldt ook voor inzicht in het gedrag van andere mensen en de manier waarop we daarmee om kunnen gaan.