Iedere organisatie heeft te maken met onderliggende onbewuste dynamieken die het gedrag van mensen in teams bepalen – zo ook de schoolorganisatie. Vooral bij veel veranderingen in de school en wisselingen van medewerkers verandert de onderlinge verhouding. Daardoor kan er een kernspanning ontstaan die ongemakkelijk kan voelen en die ervoor zorgt dat binnen het schoolteam ongemak en frustratie wordt ervaren, die het groepsproces belemmert. Inzicht in en kunnen werken met groepsdynamieken zorgt ervoor dat je als schoolleider jouw team kunt begeleiden naar een optimale professionele performance.
Na afronding van de opleiding wordt enige tijd later een extra terugkom- en casuïstiekdag georganiseerd om thema’s waar deelnemers tegenaan lopen uit te werken.
Wat kan ik ermee
Wat kun je als schoolleider met groepsdynamica bereiken met jouw schoolteam?
Groepen hebben een cognitieve en een emotionele structuur. Keuzes in veranderingsprocessen lijken vaak uit de cognitieve structuur te komen, maar of deze veranderingen werkelijk in beweging komen, hangt af van de emotionele structuur. Bewustwording van de emotionele structuur van onszelf en die van de groep geeft inzicht om tot duurzame besluiten te komen. Waar zijn we bang voor, waar is de groep bang voor? Maar ook, waar worden we blij van en waar wordt de groep nou enthousiast van? Frustratie in veranderingsprocessen kan te maken hebben met onvoldoende inzicht in de onderstroom van het script van het team, de spanning tussen cognitieve keuzes en emotionele keuzes en onvoldoende uitwisseling en feedback van de teamleden onderling en tussen de teamleden en de teamleider.
Wat kun je bereiken als schoolleider:
- Herkennen van de werking van cognitieve en emotionele structuur binnen teams en invloed uitoefenen in beide structuren
- Als schoolleider kunnen bewegen binnen de emotionele structuur van het team zonder in de overdracht te raken
- Contextueel leren kijken vanuit persoon, rol en organisatie en vanuit alle stakeholders bij het veranderingsproces (ouders, school, leerling)
- Team leren begeleiden bij de ontwikkeling tot een professioneel team
- Teamleden helpen bij de ontwikkeling van onbewust onbekwaam naar onbewust bekwaam bij hun functioneren in het primaire onderwijsproces
- Leren werken vanuit de onderstroom van de schoolorganisatie bij (cultuur) verandering
- Leren omgaan met het continue proces van verandering en de onzekerheden die daarbij horen
- Eigen onderwijs overstijgende visie ontwikkelen en visie van anderen herkennen en hierop inspelen
- Vanuit brede visie leren kijken hoe veranderingsprocessen dienstbaar kunnen zijn aan de primaire taken van het onderwijs
- Integratie van het primaire onderwijsproces (leerling tot leren laten komen) bij veranderingsprocessen en bij de vorming van structuur en samenwerking
Een uitgangspunt van de Transactionele Analyse is dat ieder mens kan veranderen. Mensen willen alleen niet veranderd worden. De keuze kunnen maken of en hoe je een veranderingstraject ingaat, bepaalt dus het succes hiervan. Veranderen is niets anders dan leren nieuwe kaders te creëren en ontdekken wat anderen voor opties hebben om tot een gewenst doel te komen. Jezelf de permissie geven om te ontdekken wat verandering of vernieuwing kan brengen. Bij weerstand gaan mensen doorgaans feed backward gericht te werk. Veranderingen in je historie en jouw ervaringen hiermee zijn vaak de imprint die een beeld geven van hoe je in het hier en nu met veranderende situaties omgaat. We onderzoeken de historie en welke opties je hebt in het hier en nu zodanig dat je voor effectief gedrag voor de toekomst kan kiezen. We zijn niet gedoemd onze historie te blijven leven!
Ieder mens heeft een eigen manier om om te gaan met veranderen. Bij Plata onderzoeken we samen wat jou wat jouw manier is om met veranderingen om te gaan. En met de veranderingen binnen jouw werkomgeving. Daarbij houden we rekening met jouw eigen visie en de visie van de school. De toets of een veranderingsproces effectief en wenselijk is, ligt in het onderzoek van het effect van het proces en de gestelde doelen. Is het effect positief voor jezelf, het team, de leerlingen, de ouders en de maatschappij? Jezelf leren kennen bij het in gang zetten van dit soort processen is van essentieel belang. Jij kan het verschil maken!
De opleiding
Nieuwe perspectieven ontwikkelen om vanuit te handelen
In de opleiding wordt gewerkt met modellen die inzicht verschaffen in de opbouw en ontwikkeling van teams. Er wordt voortgebouwd op theorie en werkwijze uit de 8-daagse opleiding TA voor Schoolleiders.
Onder andere via modellen van McClelland (motivational theory), Tuckman (5 stages of group development) en Bion (basic assumption mentality) worden groepsdynamieken helder gemaakt. Theorie wordt afgewisseld met het werken vanuit casuïstiek en onderzocht wordt hoe je als schoolleider om kunt gaan met onderliggende structuren, die bepalend zijn voor het functioneren van je team.
Thema’s als hechting, veiligheid, invloed en samenwerking worden uitgewerkt, zodanig dat je na iedere tweedaagse nieuwe perspectieven hebt om vanuit te handelen.
Voor wie
Voor wie
De opleiding bouwt voort op de opleiding TA voor Schoolleiders en is bedoeld voor mensen die een leidinggevende of sturende rol binnen de schoolorganisatie vervullen:
- schoolleiders
- opleidingsmanagers
- intern begeleiders
- zorgcoördinatoren
- decanen
- docenten lerarenopleiding
Praktisch
Praktische informatie
De opleiding wordt in 3 blokken van 2 dagen gegeven. Dag 7 is een casuïstiekdag. De werktijden zijn van 10:00 – 17:00 uur. Toekenning van plaatsen is op volgorde van inschrijving.
Toelatingsvoorwaarden
Om toegelaten te worden moeten deelnemers:
- de opleiding TA voor Schoolleiders bij Plata hebben gevolgd
- bereid zijn thema’s en casuïstiek uit de eigen werkpraktijk in te brengen
Professionaliseringsthema Schoolleidersregister
De opleiding is gecertificeerd voor het Schoolleidersregister voor herregistratie op het professionaliseringsthema Leiding geven aan Verandering
Opleidingsduur en studiebelasting
Het totale aantal bijeenkomsten is 6 dagen (12 dagdelen). Daarnaast heeft elke deelnemer 2 intervisiebijeenkomsten (van elk 3 uur) tussen de opleidingsdagen in. In totaal zijn dit 42 contacturen. Naast de bijeenkomsten zullen de deelnemers zich moeten voorbereiden op de opleidingsdagen door het lezen van literatuur en het uitvoeren van tussentijdse opdrachten en zelfevaluaties (2 x 8 uur) en het voorbereiden van hun individuele eindopdracht (12 uur). In totaal zijn dit 28 uur voor voorbereiding en zelfstudie. De totale studiebelasting komt daarmee op 70 uur.
Evaluatie- en certificering
Gedurende de opleidingsdagen zullen de deelnemers worden getoetst op hun ontwikkelde vaardigheden en inzichten in de Groepsdynamica en de toepassing in onderwijssituaties. Indien 100% van de bijeenkomsten is bijgewoond en de deelnemers een positief oordeel hebben gekregen op de theoretische kennis, de ingebrachte casuïstiek en bijdrage aan hun persoonlijke ontwikkelingsproces dan zal de deelnemer het certificaat Groepsdynamisch werken in de school ontvangen.
Trainingslocatie
Plata Opleidingsinstituut Leiden
